[2] Wspominaliśmy w artykule o Odbiorniku Ciśnień Powietrznych, że jednoznaczne określenie wysokości, na jakiej leci samolot nie jest takie proste. Wynika to ze sposobu określenia punktu odniesienia, oznaczającego wysokość 0.
W geografii, do określania wysokości szczytów, jako układu odniesienia używa się m.in. poziomu morza. Jest to tzw. wysokość bezwzględna. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby za punkt odniesienia przyjąć lokalną równinę. Wtedy wysokość szczytu będzie liczona właśnie od tej równiny. Tym razem będzie to wysokość względna.
Podobnie jest w lotnictwie. Jako poziomy odniesienia można przyjąć poziom morza, poziom lotniska z którego startuje lub na którym ląduje samolot oraz teren nad którym aktualnie przelatuje. Ale to nie koniec. Istnieją jeszcze dwie metody określania wysokości.
Pierwsza z nich to pomiar ciśnienia statycznego. Na jego podstawie oraz przy użyciu modelu atmosfery standardowej można określić wysokość tzw. barometryczną. Tutaj również należy wybrać poziom odniesienia, który będzie określony przez ciśnienie. Powiedzmy, że przyjmujemy ciśnienie 1000hPa jako wysokość ciśnieniową równą 0. Teraz, z wykorzystaniem atmosfery standardowej jesteśmy w stanie określić aktualną wysokość ciśnieniową (lub barometryczną).
Aby uniknąć nieskończonej ilości przyjmowanych układów odniesienia, stosuje się trzy typowe: pierwszy poziom to ciśnienie 1013,25 hPa, ciśnienie na poziomie lotniska startu lub lądowania oraz ciśnienie nad poziomem morza.
Wypada tutaj więcej powiedzieć o ostatnim punkcie odniesienia, czyli o ciśnieniu nad poziomem morza. Jeżeli samolot staruje z lotniska oddalonego kilkaset kilometrów od morza to nie można tego ciśnienia zmierzyć. Wiadomo tylko na jakiej wysokości bezwględnej znajduje się to lotnisko (geograficzna wysokość bezwzględna). Przyjmijmy, że jest ono na wysokości 500m n.p.m. i ciśnienie wokół niego wynosi 998 hPa. Na podstawie modelu atmosfery i wysokości bezwzględej lotniska określa się ciśnienie, jakie panuje na wysokości 0m n.p.m.
Ostatnim sposobem określenia wysokości jest pomiar gęstości powietrza, która również jest jednoznacznie określony m parametrem w modelu atmosfery. Z metody tej korzysta się raczej rzadko, ale jest ona analogiczna to sposobu opisanego wyżej.
Źródła:
1. Polak Z, Rypulak A., Awionika, przyrządy i systemy pokładowe
2. http://visualparadox.com/wallpapers/altitude800.htm